Bahar Dizisi Organ Bağışı Farkındalığı Bakımından Bir Fırsat İçeriyor

Bahar Dizisi ve organ bağışı..Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal, Bilim ve Sağlık Haber Ajansı’na (BSHA) önemli açıklamalarda bulundu. 

Giriş: 26-10-2025 15:32Güncelleme: 26-10-2025 15:34 Kaynak: HABER MERKEZI

BSHA – Özel Haber Başarılı oyuncu Demet Evgar’ın başrollerde oynadığı ekranların sevilen dizisi Bahar, ‘organ bağışı’ hakkında önemli mesajlar veriyor. Dizide ‘organ bağışı’ , ‘organ nakli’ gibi konularda verilen mesajlarda eksiklikler de olduğunun altını çizen Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal, Bilim ve Sağlık Haber Ajansı’na (BSHA) önemli açıklamalarda bulundu. 

Bilal, “Bahar dizisi, organ nakli temasını işliyor olması sebebiyle organ bağışı farkındalığı bakımından bir fırsat içeriyor. Ancak bunun bağış davranışına dönüşmesi için yapımın bilinçli bir şekilde bağış mesajı eklemesi veya dernek/kurumlarla işbirliği içinde olması gerekir” dedi 

SENARYO KURGULANIRKEN SAĞLIK KURUMLARI VE SAĞLIK PROFESYONELLERİ İLE İŞBİRLİĞİ ÖNEM TAŞIYOR

Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Koordinatörleri Komisyonu Başkanı, Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Koordinasyon Sorumlusu ve Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal, toplumun organ bağışı algısı, televizyon dizilerinde verilen organ bağışı mesajların organ bağışına etkisi üzerine çarpıcı açıklamalarda bulundu. Dizi senaristleri ve yapımcılarının, dizilerin ana konuları içinde sosyal mesaj vermeyi amaçladıkları takdirde toplumsal düzeyde organ bağışı kararını artırma ve kamuoyu bilinci yaratılmasına büyük katkı sağlayacaklarını anlatan Bilal, “Ancak bu farkındalığın artırılabilmesi için öncelikle senaryoya bilinçli entegrasyon önem taşımakta. Organ nakli sahneleri sadece “drama unsuru” değil, bağış bilinci oluşturacak şekilde kurgulanması, bağışçı olmanın süreci, kolaylığı, yasal güvenliği, doğru tıbbi prosedürler, bağış sonrası organ nakli yapılan hastanın hayata dönüşü ve bağışçı olma davranışının yarattığı olumlu duygulanım ..vs unsurların dahil edilmesi gerekmektedir. Yine senaryo kurgulanırken sağlık kurumlarıyla ya da konuya hakim sağlık profesyonlerinin işbirliği ve danışmanlığı ile topluma doğru mesajların iletilmesi önem taşımaktadır. Dizilerin yapımcıları, Sağlık Bakanlığı veya ilgili Meslek Dernekleri ile işbirliği sonucu danışmanlık alarak tıbbi doğruluk ve etik boyutu koruyabilir. Böylece toplumda sağlık sistemine güven duygusu artacaktır” dedi. 

BEN ORGAN BAĞIŞÇISIYIM…

Bilal, sözlerini şöyle sürdürdü, “Yine dizi ve filmlerde karakterlerin doğru rol model olması ; özellikle senaryolarda seyirci tarafından kabul görmüş bir karakterin “ben organ bağışçısıyım” demesi, toplumda büyük etki yaratabilir. Pozitif örnekler ve gerçekçi mesajlar özellikle genç izleyicilerde davranış niyeti üzerinde güçlü etkiye sahiptir. Dizi sonrası dizide verilen mesajların toplumda kampanya şeklinde uzantı olarak sürmesi mümkün olabilir. Dizilerde geçen hikâyelerden sonra özellikle dizi oyuncularının sosyal medya hesapları üzerinden gerçek mesajları vermesi, “organ bağışı toplumda önemli bir ihtiyaçtır” , “ Siz de organ bağışçısı olun” , “ bu kararınızı e-Devlet üzerinden gerçekleştirebilirsiniz” gibi yönlendirmeler yapılması spontan gelişen bir kamuoyu farkındalığına dönüşebilir. Bu “izleyici duygusu sıcakken” gerçek bağışa dönüşüm oranını artırır. Sonuçta senaryolardaki gerçekçi ve duygusal içerikli bağış hikayeleri toplumda organ bağışlama niyetini pekiştirebilir. Sağlık otoriteleri ile işbirliği bilgi artışı ve güveni teşkil edebilir. Ünlülerin bağış çağrısı güçlü bir motivasyona yol açabilir. Bunun yanı sıra organ mafyası , etik dışı anlatımlar ve organ nakli sisteminin basit ve kontrolsüz şekilde sadece dramatik hikayesi öne çıkarılarak anlatılması kısa vadeli duygusal etki yaratırken toplumda organ bağışı konusunda güven zedelenmesine yol açabilmektedir”

BAHAR DİZİSİNDE ORGAN NAKLİNİN ÖNEMİ DOĞRU ŞEKİLDE VURGULANIYOR 

TV’de reyting rekorları kıran ‘Bahar Dizisi’ni organ bağışı mesajları açısından değerlendiren Bilal, “Bahar dizisi konusu itibariyle medikal drama teması barındırmakta. Başrol karakteri Bahar’ın tıp okumuş olması, sosyal nedenlerle kariyerine devam edememiş olması, kontrolsüz bitkisel destekler sonucu karaciğer nakline ihtiyaç duyması, nakil için organ bağışçısı arayışı ve nakil süreci gibi unsurları barındırmakta. Senaryoda özellikle kontrolsüz bitkisel desteklerin bir organ yetmezliğine sebep olması durumu toplum sağlığını korumak adına verilmiş önemli bir mesajdır. Dizide özellikle karaciğer naklinin hayata dönmek için acil bir tedavi şekli olması, “tek kurtuluşunun karaciğer nakli olduğu “ mesajı yine organ naklinin önemini doğru şekilde vurgulamakta. Yine dizi de hastanın yakınlarının bağışçı olamama durumları, ailenin çaresizliği ve tek çaresinin ölen birinin organ bağışı kararı olması ve bu nedenle “Ulusal Koordinasyon Sisteminden Acil Organ Talebi” gibi kavramların vurgusu önem taşımakta. Özellikle “Ulusal Koordinasyon Sistemi” vurgusu güven sağlama konusunda önemli bir mesaj içermekte. Ancak organ naklini yapacak olan cerrahın süreci tek başına yürütüyor olması ise gerçek dışı bir durum. Çünkü organ nakli sürecinde organ bağışı , ulusal koordinasyon sistemine hastanın kaydı ve ölen kişilerin aileleri ile organ bağışı konusunda görüşme gibi koordinasyon süreçleri her hastanede görev yapan bizler ”Organ Nakli Koordinatörleri” nin görevleri. Ayrıca dizi de “ana tema organ bağışını anlatıyor / teşvik ediyor” diye açık bir vurgu bulunmamakta . Bu durumda, Bahar dizisi gibi bir yapımın potansiyel olumlu etkisi şunlar olabilir: Nakil süreçlerini, hastalıkla mücadeleyi, donör-alıcı hikâyelerini göstererek izleyicinin organ bağışı ve nakil kavramına aşinalığını artırabilir. Medikal bir drama hikayesi içinde “nakil” konusu işlendiği için izleyicinin zihninde “organ bağışı nedir, neden önemlidir” sorusunun uyanmasına katkı sağlayabilir” diye konuştu.

BAHAR’DA KAMU SPOTU YER ALABİLİR ÖNERİSİ 

Bilal sözlerini şöyle sürdürdü, “Fakat senaryoda organ bağışı kelimesi doğrudan yer almadığı için veya ölmüş bir bağışçı yada bağışçı ailesi ile ulusal koordinasyon sisteminin işleyişi kısaca da olsa görünür kılınmadığı için etki dolaylı kalmaktadır. İzleyici algısı açısından “nakil oluyor” kısmı ağır basarken “beyin ölümü kavramı, bağışın gerçekleşmesi, Ulusal sistemin işleyişi” kısmı mesajları net görünmemekte. Bu durum da bağış oranının artmasına dönüşmeyebilir. Özetle, Bahar dizisi, organ nakli temasını işliyor olması sebebiyle organ bağışı farkındalığı bakımından bir fırsat içeriyor. Ancak bunun bağış davranışına dönüşmesi için yapımın bilinçli bir şekilde bağış mesajı eklemesi veya dernek/kurumlarla işbirliği içinde olması gerekir. Sonraki bölümlerde organ bağışı konusuna doğrudan değinilmesi, dizinin sonunda “Siz de organ bağışçısı olabilirsiniz, E-Devlet üzerinden başvuru yapabilirsiniz.” gibi kamu spotu niteliğinde kısa bir mesaj yer alması konusunda senaristler toplumsal fayda açısından buradan bir öneride bulunabiliriz. Ayrıca tüm senaristlere bizler gibi meslek dernekleri ile işbirliği yapmalarını tavsiye edebiliriz! (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)